lemalla ntho e

Ho lemalla Motheo oa MoputsoTšebeliso e qobelloang ho sa natsoe litlamorao tse mpe ke sesupo sa bokhoba ba tahi. Seo se bolela hore le ha bokhoba bo baka tšenyo ea mesebetsi, likamano tse senyehileng, pherekano ea lichelete, re ikutloa re sithabetse maikutlo ebile re tsoile taolong, re ntse re beha boitšoaro ba rona bo lemalang kapa ntho ea bohlokoa ho feta eng kapa eng bophelong.

Tlhaloso ea khale e khutšoanyane ea ho lemalla ho lemalla ho hlahisoa ke American Society of Addiction Medicine ke:

Ho lemalla ho lemalla ke lefu la mantlha le le sa foleng la moputso oa boko, tšusumetso, mohopolo le li-circuitry tse amanang. Ho se sebetse ho lipotoloho tsena ho lebisa litšoantšong tsa botho, tsa kelello, tsa sechaba le tsa moea. Sena se bontšoa ke motho ka mong ea phehelang moputso le / kapa thuso ka tšebeliso ea lithethefatsi le mekhoa e meng ea boitšoaro.

Mekhoa ea boipelaetso e khetholloa ke ho se khone ho lula, ho fokola ha boitšoaro, ho labalabela, ho fokotsa ho lemoha mathata a bohlokoa ka boitšoaro ba motho le likamano tsa batho ba bang, le ho ba le maikutlo a sa sebetseng maikutlong. Joaloka mafu a mang a sa foleng, hangata ho lemala ho akarelletsa ho khutlela morao le ho khutla. Ntle le kalafo kapa ts'ebetsong mesebetsing ea ho tsosolosa, ho lemalla meriana ho tsoela pele 'me ho ka fella ka bokooa kapa lefu la pele ho nako.

The American Society of Addiction Medicine e boetse e hlahisa Tlhaloso e Telele. Sena se bua ka ho lemalla ho lemalla haholo mme se ka fumanoa Mona. Tlhaloso e qetelle e ntlafalitsoe ka 2011.

Ho lemalla ke phello ea tšebetso ea liphetoho tsamaisong ea moputso oa boko. Tsamaiso ea moputso bokong ba rona e bile teng ho re thusa ho phela ka ho etsa hore re batle meputso kapa menyaka, re qobe bohloko, 'me tsohle ka boiteko bo fokolang bo ka khonehang kapa ts'ebeliso ea matla. Re rata lintho tse ncha, haholo-holo haeba re khona ho thabela menate kapa ho qoba bohloko ka boiteko bo fokolang. Lijo, metsi, likamano le thobalano ke meputso ea mantlha eo re iphetotseng ho e batla e le hore re phele. Tsepamiso ea maikutlo ho tsona e ile ea ntlafala ha litlhoko tsena li ne li fokola, kahoo re fumana thabo ha re li fumana. Mekhoa ena ea ho pholoha kaofela e tsamaisoa ke ho neurochemical dopamine, e boetse e matlafatsa mekhoa ea methapo e re thusang ho ithuta le ho pheta-pheta mekhoa. Ha dopamine e le tlase, re ikutloa re batla ho re susumelletsa ho li batla. Le hoja takatso ea ho batla moputso e tsoa ho dopamine, maikutlo a thabo kapa thabo ea ho fumana moputso o tsoa ho phello ea neurochemical ea li-opioid tsa tlhaho bokong.

Kajeno lefats'eng la rona le lengata, re pota-potiloe ke meputso ea tlhaho e sa tloaelehang e kang lijo tse sa sebetsoeng tsa khalori le litšoantšo tse manyala tse hlephisang boitšoaro tsa inthanete. Tsena li hohela lerato la boko la bocha le takatso ea monyaka ntle le boiteko bo fokolang. Ha re ntse re ja haholo, meeli ea rona ea maikutlo ea phahama mme re ba le mamello kapa khaello ea tšusumetso ho tloha maemong a fetileng a ts'ebeliso. Sena le sona se tiisa tlhoko ea rona ea ho ba matla haholoanyane e le hore re ka ikutloa re khotsofetse, leha e le ka nakoana. Takatso ea liphetoho ea hlokahala. Ka mantsoe a mang, re qala ho 'hloka' boits'oaro ho feta kamoo re bo ratang joalo ka ha re sa tsebe letho, liphetoho tse amanang le ts'ebeliso ea lithethefatsi li laola boitšoaro ba rona mme re lahleheloa ke boikhethelo.

Meputso e meng e sebetsoang haholo, e sa tlisoang ke 'tlhaho' joalo ka tsoekere e sa tsoakoang, joala, nicotine, cocaine, heroine le eona e sebelisa mokhoa oa moputso. Ba koetela litsela tsa dopamine tse reretsoeng meputso ea tlhaho. Ho ipapisitse le litekanyo, meputso ena e ka hlahisa maikutlo a matla a nyakallo kapa nyakallo ho feta e fumanoang ka meputso ea tlhaho. Ho nyenyefatsa ho feteletseng ho ka lahla sistimi ea rona ea moputso ntle le teka-tekano. Boko bo tla khomarela ntho efe kapa efe kapa boits'oaro bo thusang ho imolla khatello ea maikutlo. Boko ba rona ha bo so iphetole ho sebetsana le mojaro ona o ntseng o eketseha tsamaisong ea kutlo.

Liphetoho tse 'nè tsa boko bo fetotsoeng li etsahala nakong ea ho lemalla.

Pele re ba ba 'hloloheloang' menyaka e tloaelehileng. Re ikutloa re felloa ke matla ha re na le menyaka e tloaelehileng ea letsatsi le letsatsi e neng e tloaetse ho re thabisa.

Sesebelisoa kapa boitšoaro bo lemalloang bo sebetsa le phetoho ea bobeli ea mantlha, 'sensitization'. Sena se bolela hore ho fapana le ho natefeloa ke mehloli e mengata, re tsepamisa maikutlo a rona ho ntho eo re e lakatsang kapa eng kapa eng e re hopotsang eona. Re lumela hore re ka ikutloa re khotsofetse ebile re thabile feela ka eona. Re haha ​​mamello ke hore re tloaela boemo bo phahameng ba hlohlelletso bo imollang khatello ea ho ikhula ho eona.

Phetoho ea boraro ke 'boikaketsi' kapa ho senyeha le ts'ebetso e fokotsehileng ea lobes e ka pele e thusang ho thibela boitšoaro le ho re lumella ho utloela ba bang bohloko. Li-lobes tse ka pele ke mariki a ts'oereng boits'oaro boo re hlokang ho bo laola. Ke karolo ea boko moo re ka ipehang liaparong tsa ba bang ho utloa maikutlo a bona. E re thusa ho sebelisana le ho tlamahana le ba bang.

Phetoho ea bone ke ho thehoa ha tsamaiso ea khatello ea kelello. Sena se re tlohela ho itšireletsa ho khatello ea kelello le ho sitisoa habonolo, e leng se lebisang moeeng oa boikhohomoso le oa ho qobella. Ho fapane le ho tiea le matla a kelello.

Ho lemalla Motheo oa MoputsoLits'oants'o li bakoa ke ts'ebeliso e mpe ea lithethefatsi (joala, nikotine, heroine, k'hok'heine, skunk jj . Boko ba motho e mong le e mong bo fapane, batho ba bang ba hloka ho hlasimolloa ho feta ba bang ho natefeloa kapa ho lemalla. Ho tsepamisa maikutlo khafetsa nthong kapa boits'oaro bo itseng ho supa boko hore ketsahalo ena e bohlokoa bakeng sa ho phela, leha e se joalo. Boko bo itaola ho etsa hore ntho kapa boits'oaro boo e be bona bo tlang pele mme bo nyenyefatsa ntho e ngoe le e ngoe bophelong ba mosebelisi. E fokotsa pono ea motho mme e fokotsa boleng ba bophelo ba hae. E ka bonoa e le mofuta oa 'ho ithuta haholo' ha boko bo tšoarella mokhoeng oa ho itšoara khafetsa. Re arabela ka boiketsetso, ntle le boiteko bo matla, ho ntho e re potileng. Ke ka lebaka lena re hlokang li-lobes tse matla tse matlafetseng tse ka pele ho re thusa ho nahana ka hloko ka liqeto tsa rona le ho arabela ka tsela e khothalletsang lithahasello tsa rona tsa nako e telele eseng feela litakatso tsa nakoana.

Tabeng ea ho lemalla litšoantšo tse manyala tse hlephisang boitšoaro tsa inthanete, ho bona feela "laptop", "tablet" kapa "smartphone" ho hoeshetsa motho hore "monate" o haufi ". Tebello ea moputso kapa phomolo bohlokong e khanna boitšoaro. Ho nyolohela libakeng tseo motho a kileng a li fumana "li nyonyeha kapa li sa tšoane le tatso ea bona ea thobalano" li atile ebile li na le halofo ea basebelisi. Bokhoba bo felletseng molemong oa bongaka ha bo hlokahale ho baka liphetoho tsa boko tse hlahisang mathata a kelello le 'mele joalo ka moholi oa boko, khatello ea maikutlo, ho itšehla thajana, ho eketseha, ho tšoenyeha sechabeng, mathata a erectile, ho se tsotelle mosebetsi le ho hloka qenehelo bakeng sa ba bang.

Ho lemalla Motheo oa MoputsoKa tloaelo ho lelekisa mesebetsi leha e le efe e hlahisang dopamine e ka ba ho qobelloa ke ho fetola seo boko ba rona bo se bonang e le ba bohlokoa kapa bo sa khone ho phela. Boko bona bo fetoha ho ama liqeto tsa rona le boitšoaro ba rona. Litaba tse bohloko ke hore ho lemalla ho lemala ho ka lebisa ho lemalla lintho tse ling kapa boitšoaro. Sena se etsahala ha boko bo leka ho tsoelapele ka matšoao a ho tlohela ka ho batla ho khahloa ke menyaka, kapa ho hlahisa dopamine le opioids, ho tsoa kae kapa kae. Bacha ba kotsing ea ho lemala.

Litaba tse molemo ke hobane boko ke polasetiki, re ka ithuta ho emisa ho matlafatsa boitšoaro bo kotsi ka ho qala mekhoa e mecha le ho tlohela mekhoa ea khale. Sena se fokolisa litsela tsa khale tsa boko le ho thusa ho theha tse ncha. Ha ho bonolo ho etsa empa ka tšehetso, e ka etsoa. Batho ba likete ba banna le basali ba hlaphohetsoe ts'ebetsong 'me ba thabela tokoloho le mohaho o mocha oa bophelo.

Senepe ke Grzegorz Walczak le Brooke Cagle ho Unsplash